Slika

MATERIJALNI ELEMENTI SLIKE

Sa aspekta same materije slika se sastoji od PODLOGE na koju je VEZIVOM nanešena BOJA.

Racionalna slikarska tehnologija poznaje tri osnovna apsolutno jednako vredna elementa: PODLOGU, BOJU I VEZIVO.

PODLOGA zauzima fundamentalno značenje jer je fundament, osnova, nosilac slikanog dela. Zavisno od tehnike slikanja, najčešće traži i određenu obradu, uključujući i specifičnu preparaturu. Podloga se sastoji od nosioca slike i osnove (preparature, grunda).

PODLOGA = nosilac slike + osnova (preparatura)

Površina na kojoj se može slikati zovemo nosiocem slike. Najranija slikana dela na neobrađenim kamenim površinama pećina ostala su sačuvana i do danas jer su bila zaštićena od vremenskih i mehaničkih uticaja. Kasnije, pored zidne površine koristi se drvo, a u 16. veku glavnu ulogu preuzima platno. Nosioci slike su različite vrste papira, metali, staklo, keramika, plastične mase itd.

Obrada površine nosioca u nekoliko slojeva zove se osnova (preparatura, grund). Osnova fizicki deluje kao posrednik između nosioca i slikanog sloja i tako osigurava stabilnost sloja boje. Osnova ima i estetsku ulogu, oplemenjuje površinu nosioca i u optičkom smislu deluje na oslikani sloj, utiče na teksturu i efekt boje na završenom delu. Osnova se sastoji od punioca i veziva.

BOJA, bitan faktor vizuelne zvučnosti, glavni optički efekat slike, zauzima takođe fundamentalno značenje. Na slici se nalazi u vidu sitnih čestica pigmenta, koje su postojane i otporne samo ako su profesionalno pripremljene, kvalitetno izmešane i solidno vezane za nosilac.

BOJA = pigmenti + vezivo

Boja je sastavljena od obojenih pigmenata povezanih vezivom. Konzistencija boje potrebna za slikanje prilagođuje se dodatkom isparljivih tečnosti kao što su voda, terpentin, različiti slikarski mediji (rastvarači). Uzajamna svojstva ovih komponenata utiču na konačni izgled slike. Veziva deluju kao sredstva koja prenose pigmente na određeno mesto na slici, povezuje ih međusobno u film i sa podlogom. Veziva su specificna za svaku slikarsku tehniku.

VEZIVO predstavlja odlučujući faktor čvrstog prijanjanja boje za nosilac. Sa tehnološkog aspekta bitno utiče na kvalitet vezivanja boje za nosilac a sa likovnog aspekta svojim specifičnim refleksijama svetlosti utiče na samu vizuelnu zvučnost. Količina veziva koja je potrebna za vezivanje boje za nosilac zavisi od svojstva upojnosti samog prepariranog nosioca kao i sposobnosti apsorpcije samih čestica pigmenta, pa se tako može zaključiti beskonačna zavisnost sva tri materijalna elementa slike.

Pojednostavljena tehnološka građa slike:

1 – zaštitni sloj

2 – bojeni sloj

3 – preparatura

4 – impregnacija

5 – nosilac slike